Os rescatadores de palabras atacan de novo. Vocabulario de Brumoso III

Coa vosa colaboración, é máis doado que a lista semanal de palabras medre. E non medra máis porque moitas das que se nos van ocorrendo son galegas e están recollidas nos diccionarios normativos. Seguirémolas usando pero non hai necesidade de recollelas aquí; corren menos risco de extinguirse. Alá vai outra riostra.

Abreixo.- Vexetal silvestre de flor branca que ten un bulbo coma un allo de raposa; sabe a avelá tenra; sae nas cembas, na primavera; servía para entreter a fame, como as panchucas.
Capacete.-A cabeza dos que teñen pouca cabeza ou non a usan para pensar moito; “sempre fai o que lle sae do capacete”. En galego é peza de armadura ou peza do alambique.
Carocha.- Canto da barra de pan ou da panocha, con moita codia ou pouco miolo, o bocado preferido polos rapaces (ou non tan rapaces); en galego e tronco comido polo caruncho. En galego, a nosa carocha e carocho.
Confite.-Bolo de pan de tamaño dunha man; cocía na boca do forno e entretiña os rapaces mentres saía a fornada.
Cuañeira.- Mañuzo de herba, xeralmente verde, atado con dúas vergas. Coañeira, en galego, é que nós chamamos baleadeira, a vasoira das mallas, a que sirve para mover o coaño ou caño, o que nos chamamos cuaño.
Chocoldrear.- Se usas un corenta e levas uns zamancos do 45, chocoldrean nos teus pes (ou os pés dentro deles).
Codia.-Rebanda de pan, de sandía ou de melón.
Cousillote.-Óso de canela con pouco alimento para dar sabor ó caldo. Para nos, quixote.
Encendedallo/a.- Fronxas (fronza, en galego) de uz, xesta ou afetos; calquera cousa que poida servir para encender o lume.
Escaneta.-Escano lixeiro, máisa doado de mover. Pode servir para dar asento de dúas a seis ou máis persoas.
Escorrexer.- Tusir para sacar flemas ou asperezas que atrancan a gorxa e non deixan falar con normalidade. Facer ir a agua, cando é escasa, por un rego pouco labrado.
Esgalabernar.- Producir un galaberno (palabra xa recollida polo Horacio), un buraco grande; as talaburdiadas esgalabernaban as pozas e as preseiras.
Estaraco.- Pau delgado, guizo. Persoa moi delgada.
Estourote.-A planta que da campaniñas de cor violeta que sirven para estourar se se golpean contra a man apretándolle a boca. Os galegos estalan e chámanse estalotes.
Estrombarrúas.- Descoidado. Asociase ó que anda cos pés a rastro.
Furgalla.-O que os galegos chaman farangulla, miga de pan.
Gorgullo ou gurgullo.-Bola de fío de la ou liño. En galego, gurgullo ou gurgullón é o lugar onde nace a auga facendo gurgullas. Gurgullo é tamén o insecto con corpo de forma oval que vive nas sementes dos cereais e legumes e do cal existen moitas variedades.
Guizo.-Pao delgado e de pouco valor, nin como vara de tanxer as vacas nin para meter no lume. En galego sirve para definir a candieira e o encendedallo.
Nacras.- Son eses mocos verdes, pegados, secos, que non saen sonando, requiren traballo de minería.
Panchuca.- Vexetal de pouco tiro, cor entre amarela e rosa, que sae debaixo dos chaguazos; ten como pequenas tetas e da un leite con gusto a plátano. En Hemisende chámanlle maias, porque saían en maio. Entreteñen a fame.
Quixote.-Óso de canela con pouco alimento para dar sabor ó caldo; en Hermisende chámanlle cousillote; en Hermisende chámanlle cousillote. No vocabulario do Horacio é pé.
Regoxa.-Empezadallo dunha barra ou panocha, con moita codia e pouco miolo; carocha. En gallego é anaco de pan, chusco.
Rodillo.- Pano, peza de cociña para limpar as mans ou secar os cacharros.
Rompexugos.- Bruto, estoubado.
Sarritán.- Sarritán para nós e a espiña, a columna vertebral de persoa ou animal; recollido tamén polo Horacio; tamén é un monte con fragas que imita pola forma as sartas dunha columna vertebral, por exemplo o sarritán da Ladeira.
Sarnicho.- E o sarritán, a espiña, segundo os de Hermisende
Sentalló.- En galego, como variante non recomendada, é alguén baixo, de pouca estatura. Para nos é o que en galego chaman sentallo, asento, tallo.
Talaburdiada.-Treboada forte que estraga os camiños e fai medrar os regueiros.
Trouzó.-Inflamación das glándulas das pálpebras. En galego é variante non recomendada. Prefiren tirizó, orizó ou toromelo.
Zabaneiro.- Persoa que anda sempre lixosa, coa roupa cotrosa, chea de merda. Dise do que sempre anda lixado (dicc. do Horacio).