lunes, 5 de julio de 2010

Axentes secretos vendedores de optimismo

Sospeito que, a falta de ideas capaces de rachar co pesimismo dos mercados, os gobernos andan a nomear axentes secretos que teñen como obxectivo convencernos de que as cousas non están tan mal como poden parecer. Son os animadores da economía, estes axentes. Ilusionistas que teñen moi difícil papel por cumprir. Os que din que hai menos desemprego. Os que aseguran que os prezos da vivenda baixaron sí que son axentes secretos vendedores de optimismo. Pero teñeno polo menos tan difícil como os vendedores de gromos verdes. Se a vivenda non custa tanto como vivir... Se non custa como unha alma, por aí andará a cousa.

En tempos de crise, todos somos moi remisos a mercar. Nin coches, nin motos, nin gromos verdes. En Fontiñas, terra dos últimos pisos que se venderon a prezo razonable na capital de Galicia, estes días hai o que podería ser un novo modelo de vivenda para os novos tempos. Creo que é o vestidor dos operarios que andan a remozar un dos bloques, pero ben podería ser un modelo de vivenda para seiscentoseuristas (cantos quererían ser mileuristas hoxe). Vivenda con auga corrente e desaugue. Con porta e mesmo ventá, pola outra banda. Completa. Cabería agardar que o IBI non fose especialmente gravoso.

sábado, 3 de julio de 2010

Hai que ir morrendo: "contado para vivir"




Dentro da colección deRelatia de Edicións A Nosa Terra podemos ler estes ocorrentes, divertidos e ben contados relatos ennovelados cun título tan acertado como Hai que ir morrendo de Xavier López Rodríguez autor doutras obras como Brumoso, Cacaborro ou Amigo medo (tamén en Edicións A Nosa Terra). Este é, sen dúbida, un libro que recomendo para o verán, para afastar o tedio das tardes de calor ou para gozar dos días de chuvia, narrado con destreza que nos sitúa nun futuro en que o narrador se nos pode facer próximo se coñecemos ao autor que asina, porque o narrador- personaxe non é outro que o autor de O anano enredador, A citación ou Palabra de Aldrabón, un xornalista que traballou nun vello xornal, Diario de Galicia, e que no tempo presente da narración vive rodeado de teleparedes, conduce un flamante Castelao, é fundador do Partido Gris que propuxera que a Seguridade Social puxera a disposición das persoas maiores “un escapulario laico dotado de tele alarma e GPS” e que coma reliquia do pasado conservaba na súa cociña o gas, nun mundo no que os fogos do Apóstolo se reparten entre “o tradicional escenario do Obradoiro e o moderno da Cidade da Cultura”, lugar que precisa de ideas para encher o resto dos días do ano. No capítulo ou relato Gabriela, nome da súa neta, podemos ler: “A min nunca me ocorrera pensar que podía pasar o tempo imaxinando mortes propias pero, ben pensado, semella o máis natural do mundo”. Disto trata este libro de vivir moitas mortes e contalas, dun xeito redondo, con ese final acertado que tanto lle habería de gustar a Dieste, e que nos fai sorrir a María, a compañeira de vida do protagonista e a nós. Hai que ir morrendo é máis que un himno cantado coa música da Guantanemera, é a metáfora dunha necesidade vital, porque se cando un ten “toda a vida por vivir” o normal é “soñar amores” entre outras cousas, cando un “se vai achegando á fin da vida, a principal incógnita por resolver vén sendo a forma de morrer”. Este é o tema: “Soñar posibles mortes parece ser o destino natural para un soñador de seu”. E velaí que se pode morrer estrombado contra a poula coa aparencia de ter botado unha soneca, desaparecer para sempre no Miño quizais comido polos peixes, afogado polo fume cando se pensaba en volver fumar, enterrado entre trastes vellos, atropelado ou perdido e morto para a familia ou ter unha morte breve adormecido polo gas, morrer e regresar. Novelo, no dicir oteriano, ao redor da morte e da vida, á que se pode tamén seguir enchufado artificialmente, e non é o caso desta obra, na que dándolle a volta ao dicir de Oscar Wilde, de quen se bota man no inicio, quen morre máis dunha morte, ha de vivir tamén máis dunha vida. E hai que vivir para contalo e así de ben.

jueves, 1 de julio de 2010

Ningún deus

Blasfemias, insultos, exabruptos. As palabras brutas coas que os mozos cren facerse homes son as que escoitan con máis atención os nenos porque pensan que terán que sabelas e usalas para converterse en mozos. Cago en ningún deus é unha das expresións fortes que lembro da miña infancia. Moi popular. Un prodixio de diplomacia? Unha proposta de micro xaculatoria universal? Cabe imaxinar blasfemia menos blasfema, maior docilidade diante de todos os deuses? Haberá mellor forma de honrar a un deus sen ofender a todos os demais?
José Saramago dicía que a morte é a inventora de deus, que ninguén defendería a súa existencia de sermos inmortais. Defendía tamén o seu dereito a falar do asunto, pese a declararse ateo. Quería falar de deus “porque é un problema que afecta a toda a humanidade”. Razón de abondo, porque a humanidade foi sempre o seu obxectivo, o centro da súa actividade como persoa e como escritor. Sempre estivo coas persoas asoballadas e manipuladas por calquera exceso de poder, fose da man dos estados ou das relixións, de calquera relixión.
Saramago reivindicou sempre o seu dereito a opinar e opinou como un espírito esencialmente libre. Non lle importou saber que se convertería en diana, tanto para os mornos, que prefiren non mollarse, como para os intransixentes, que sempre se cren posuidores da única verdade. Entre os máis intransixentes, os que se senten representantes do único deus verdadeiro, que nin sequera agardaron a que os amigos acabasen de despedilo para criticar a súa descrenza. O voceiro do Vaticano tamén se considerou con dereito a lembrar o memorial de supostos agravios, desde o primeiro momento en que Saramago xa non podía replicar. Nobre maneira de vencer nun debate. Nada de hipocrisía, que non todos os mortos son boa xente.

Publicado en A Nosa Terra nº 1.412