O muíño que se foi co temporal

O muíño da Veiguiña -como o da Máquina, o de Abaixo, o da Veiga ou o do Carrizal -foise cun temporal. O do Medo a punto está de seguir o mesmo camiño. O cutado ten medo, en vez de dalo. E seu medo xa está xustificado, se non o remedian. Unha acción na que ben se poderían investir os cartos dos muíños do Monte Muga. En restaurar ese muíño e en reconstruír algún dos outros. Do muíño da Veiguiña, que tanto podería contar como vestidor de bañistas, quedan mostras como esta que achou Vicky nun álbum da nosa mocidade. De todos os muíños, ós da nosa quinta quédannos os recordos das veces que nos tocou axudar a cargar sacos de fariña, das falas do tarabelo, do ruído da auga na canle e, sobre todo, no rodecio. Dos muiños queda tamén, por sorte, o conto que tan ben contaba Horacio. Outra boa forma de investir os cartos da enerxía eólica sería nunha iniciativa que permitise preservar o traballo, as pezas e a memoria que deixou Horacio Rodríguez. Para mostra, este botón de ouro:

O conto dos muíños, contado por Horacio Rodríguez

Aquí non se coñecían os muíños rastreiros, de auga. Pero os veciños souberon que en Galicia os había, e que moian máis con menos traballo, así que xuntaron o concello e acordaron buscar uns técnicos para que montasen un muíño comunal neste río. Os técnicos galegos montaron o muíño, puxérono a funcionar, cobraron o acordado e marcharon de volta para a súa terra.
Cando acabaron de moer todo o grao do lugar, os veciños caeron na conta de que esqueceran preguntar como se paraba o muíño. De balde, comezou a andar máis de presa, coa roda botando unhas chispas do carallo. Pensaron que era cousa de bruxas ou do demo, que había que chamar ó cura para que botase uns esconxuros antes de que se estragase a maquinaria. O cura botou os seus responsos sen resultado. Cansado de rezar, decidiu intentar outro camiño:
-Xa que nos respectas a miña palabra, respectarás polo menos a miña coroa!
E agachou a cabeza nunha prolongada avenia. A roda do muíño xiraba a tal velocidade que lle varreu coa cabeza coma se fose unha guillotina.
A xente que estaba alí, escapou ás carreiras, asustada. Saltaron por riba da canle do muíño, para fuxir. Entón, unha vella que xa non estaba para moitas carreiras caeu no medio da canle, cortou a auga e parou o muíño. A partir dese momento, cada vez que querían parar o muíño, atrancaban unha vella na canle.