Os dous procesos e nós

Volvo, dous meses máis tarde, coa relectura de O Proceso, que me deixou  un lixeiro pouso de decepción que me fai sentir un pouco culpable, coma se estivese traicionando ao autor, ou só plenamente identificado co protagonista. Son os perigos da mitificación ou as consecuencias do ADN do libro? Tal vez só sexa o normal en relecturas con tantos anos polo medio.
Na miña memoria, O Proceso era unha historia onde primaba o arrepío, a carraxe fronte ao absurdo dun poder absoluto cebado nun inocente acusado, detido, axustizado coma un can.
Todo iso segue presente na relectura, porque non fora inventado polo lector aínda mozo. O lector case vello atopa un protagonista que semella menos inocente -quen está libre de culpas?- e descobre o protanismo das mulleres coas que se relaciona Joseph K. O señor K. é un seductor ao que arrodean e case acosan mulleres que din querer axudalo pero que, ao meu modo de ver, son tamén vítimas dun sistema corrupto. A sensualidad de moitas situacións non quedara marcada na miña memoria, máis impresionada polo proceder das maquinarias opresivas dos diferentes poderes.
Acompañei esta relectura coa revisión da película que deste libro fixo Orson Welles que, como bo xenio, soubo ser fiel a si mesmo e a Kafka. A película bebe da estética de Sed de Mal ou El Tercer hombre pero é, ao mesmo tempo, tremendamente fiel á novela, con moi poucas licencias e todas aceptables. Cruzo os dedos para que a ninguén se lle ocorra facer un novos intentos (David Hugh Jones xa fixo un que non aspiro a ver) que só poderían ser peores.
Dúas obras de arte que agardo ter a oportunidade de gozar e sufrir polo menos unha vez máis, porque non son das que se poden visitar a miúdo. Porque resultan demasiado perturbadoras, sobre todo para tempos comos os presentes, que semellan tan próximos.
E non será nestes tempos cando resultan máis necesarias estas puñadas no estómago?
Nestes procesos dise que se podería distinguir a un acusado no medio dunha multitude. Nas multitudes de hoxendía sería menos doado. Nas multitudes de hoxendía todos parecemos culpables. Todos somos preferentistas ou "recortados".
Non son persoa de buscar conclusións para as miñas lecturas, aínda menos para as relecturas; coas emocións, abóndame. Neste caso, se tivese que sacar unha lección destes procesos tería que quedarme polo menos con dúas. Os aparatos de poder sempre nos queren convencer de que, ás veces, levar cadeas é máis seguro que ser libres. A outra, creo que más relavente, apunta a que ninguén pode esperar que lle fagan xustiza. Pola xustiza non se agarda. A xustiza conquístase.
Seguinte paso, El castillo.